تهیه و تنظیم: فریبا قهرمانی
انحراف فرزندان از مسایل مهمی است که امروزه بحث و محور گفتگوی خانوادهها قرار گرفتهاست و واقعیت این است که انحراف فرزندان با انحراف والدین رابطه مستقیم دارد و اگر خانواده که رأس مسؤولیتپذیری، پدر و مادر قرار دارند رابطه خود را با دین مستحکم سازند و به مسایل دینی که همه جوانب و امور زندگی را برای یک حرکت سالم و بدون انحراف مهیا میسازد دقت لازم و کافی داشتهباشند در نتیجه این اهتمام به دین، هیچ عاملی برای انحراف باقی نمیماند و اگر هم کمبودها و کاستیهایی باشد با طیکردن مسیر صراط المستقیم میتوان با أخذ دستورات دینی، این نواقص و کمبودها را جبران نمود.
کسانی که مشتاق پیمودن این راه هستند با توکل به خدا بدانند که اسلام با قوانین و برنامههای دقیق و حسابشدهاش و با اصولی جاودانه در شرایط مختلف و متغیر اجتماعی راهگشا خواهد بود و رهنمودهای ارزشمند برای جلوگیری از انحراف نسلهای بشری به ما ارایه داده تا بدین ترتیب نظام خانواده و اجتماع از نابسمانی و تباهی مصون بماند. و این مصونیت با سه نوع تربیت حاصل میگردد.
1-تربیت اخلاقی؛
2- تربیت معنوی؛
3- تربیت اجتماعی.
تربیت اخلاقی:
آداب پسندیده و اخلاق اسلامی در واقع بستر و عرضه دینداری است.
اخلاق اسلامی پایهی سرشتها و طبیعتها و عادات و زمینه رشد و تکامل شخصیت انسان است، اخلاق اسلامی نشانه هدایت و پرهیزکاری و التزام صحیح به مسؤولیتهای شرعی برگرفته از قرآن است.
برخی از باارزشترین و مهمترین مسؤولیتهای اخلاقی عبارتند از: صداقت و صراحت در گفتار، امانتداری، آرامش و بردباری، عفت زبان، پاکی درون از حقد و کینه و پرهیز از پیروی هواهای نفسانی و هر آنچه حرام است.
رسول خدا (صلیاللهعلیهوسلم) میفرماید: «مانحل والد ولداً من نحن أفضل من أدب حسن»، «هیچ هدیهای از طرف والدین برای کودکان خود بهتر از تربیت خوب نیست.» [به روایت ترمذی]
یعنی باید معیار و تفاوت بین «حسن خلق» و «سوء خلق» را به روشهایی که پیامبر عزیزمان فرموده در تربیت اخلاقی به کار گیریم و به کودکان خود آموزش صحیح را ارائه دهیم تا این نوع تربیت که رابطه بین ایمان و اخلاق و عقیده است باعث تعادل شخصیت و اصلاح ناهنجاریهای درونی گردد و انحراف و فساد را از درون بزداید پس بدون این مرحله از تربیت که تربیت اخلاق بود استقرار شخصیتی و تعادل رفتاری امکانپذیر بود. «أکرموا أولادکم و أحسنوا أدبهم»، «فرزندانتان را گرامی بدارید و اخلاق و رفتار آنان را به بهترین وجه اصلاح نمایید.» [به روایت ابنماجه]
تربیت معنوی:
والدین باید به این بخش از تربیت توجه خاص داشتهباشند، زیرا این نوع از تربیت زمینهساز رشد احساسات و عواطف، تهذیب، تزکیه و شفافیت آنهاست و باعث تعالی نفس، صفای روح و سلامت روانی از انواع بیماریها و رذایل اخلاقی میگردد و آرامش و آسودگی را برای خانواده و اجتماع به ارمغان میآورد. علاوه بر این فضایل خشیت الهی و تفکر در عظمت و ادراک اسرار آفرینش و التزام به اوامر او را در فرزندان تقویت خواهد نمود.
خداوند متعال میفرماید: «إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِینَ إِذَا ذُکِرَ اللّهُ وَجِلَتْ قُلُوبُهُمْ وَإِذَا تُلِیَتْ عَلَیْهِمْ آیَاتُهُ زَادَتْهُمْ إِیمَانًا وَعَلَى رَبِّهِمْ یَتَوَکَّلُونَ» [انفال/2]
تربیت اجتماعی:
تربیت اجتماعی به معنی روابط صحیح و سنجیده با تمامی قشرهای جامعه، اعم از بزرگ، کوچک، خویشاوندان و بیگانگان و همسایههاست. فرزندان باید با این نوع تربیت جرأت همراه با ادب و احترام لازم برای ثبات شخصیتی خود پیدا کنند و از دودلی و خجالتکشیدن که باعث منزوی و گوشهگیر شدن آنها میشود و دوری گزینند.
در جهت تحقق این اهداف لازم است کودکان و یا فرزندان همراه و همگام با والدین یا مربی در مجالس و محافل حضور پیدا کنند و قوهی اجتماعیشدن را در درون آنها تقویت کنیم.
برای مثال: حضرت عمربنخطاب (رضیاللهعنه) زمانی که ابنعباس کودکی بیش نبود او را به مجالس بزرگان اصحاب میبرد.
** کارهایی را که در حد توان فرزندمان است به آنها واگذار کنیم مانند: 1- امانتدادن، 2- یادگرفتن خرید و فروش اندک، 3- آغاز به سلام و احوالپرسی و ..
** هرگاه فرزندمان مریض شد از او مراقبت کامل نماییم و خویشاوندان و دوستان از او عیادت کنند تا به او ارزش شخصیتی داده شود و ثبات آن را تقویت کنیم.
نظرات
ضمن تشکر از خواهر خوبم لازمست خواهران در ارسال مقالات به سایت شرکت فعالانه تری داشته باشند
مطلب زیبایست امید واریم والدین به این سه گونه تربیت توجه لازم نمایند تا فرزندان با تربیه را به جامعه تقدیم کنند که باعث سرفرازی شان در دنیا و آخرت گردد.